1 października Kościół asyryjski patriarchatu Antiocheńskiego obchodzi wspomnienie św. Abaja (ܐܒܝ, Abay, +352). Był on synem dowódcy wojsk perskich o imieniu Adwar Faresgardin, a jego matka nazywała się Astina. Rodzice byli poganami, i nadali synowi imię Mhir Schobur.
Mhir Schobur razem z ojcem brał udział w kampanii militarnej przeciwko miastu Nisibis (dziś Nusaybin w Turcji). Kiedy wojska dotarły do miasta Dara, młodzieniec razem z przyjaciółmi udał się na polowanie i w ten sposób przypadkowo znalazł się w miejscowości Kilit (Qellith). Napotkany tutaj mnich Mor Abaj podzielił się z nim swoją wiarą, i zafascynowany młodzieniec zapragnął przyjąć chrzest. Przyjmując sakrament chrztu Mhir Schobur przyjął imię swojego nauczyciela – Abaj, i pozostał razem z nim w klasztorze.
Kiedy Adwar dowiedział się o tym, że jego syn został chrześcijaninem, wpadł w szał i rozkazał wyciąć w pień wszystkich mnichów w okolicy Sawur. Żołnierze wykonali rozkaz zabijając ok. 5 tysięcy mnichów; wśród nich zginął również Abaj, syn Adwara.
Po śmierci syna dowódca Adwar zapadł na ciężką nieuleczalną chorobę. Pewnej nocy we śnie Abay ukazał się swojej matce i powiedział: „Powiedz ojcu, by udał się na miejsce mojej śmierci. Niech posypie swoje ciało ziemią, na której przelana została moja krew, a będzie uzdrowiony”. Adwar wykonał wszystko zgodnie ze wskazówkami, i został uzdrowiony. Po tym cudzie sam został chrześcijaninem i potajemnie sprzedał wszystkie swoje posiadłości w Takricie (miasto na terenie dzisiejszego Iraku). Pieniądze wykorzystał na budowę klasztoru blisko miasta Kilit, gdzie sam został mnichem. Kilit to dzisiejsze Dereici, w połowie odległości między miastami Batman i Mardin w Turcji.
zob. googlemaps
Aż do śmierci Adwar pozostawał tutaj, pracując i modląc się. Klasztor Mor Abaj (ܕܝܪܐ ܕܡܪܝ ܐܒܝ) tętnił życiem aż do 1700 r. Według kronik, w 1250 r. mieszkało tutaj ok. 60 mnichów, a w wiekach późniejszych klasztor był siedzibą biskupów. Z niego wywodzi się jeden Patriarcha i 11 biskupów. Obecnie jest zamknięty.
na podstawie: http://syrorthodoxchurch.com