Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 5: okres międzywojenny)

W okresie międzywojennym, kiedy Polska cieszyła się wolnością po odzyskaniu niepodległości i mogła swobodnie się rozwijać, Asyryjczycy nadal byli masakrowani w miejscach, gdzie mieszkali od kilku tysięcy lat. Szczególnie ucierpieli w momencie, kiedy powstało państwo Irak – to samo, które teraz nie jest w stanie (albo nie chce) obronić chrześcijan przed barbarzyństwem Państwa Islamskiego.

 

1923: Dair Al-Salib (Klasztor św. Krzyża)

Kurdyjski szejk Said stojący na czele uzbrojonej grupy ludzi zajmował się atakowaniem i plądrowaniem wiosek tureckich i asyryjskich. Tureckie władze bezskutecznie próbowały go znaleźć i ukarać. W pewnym momencie do rąk władz trafił sfałszowany list  donoszący, że szejk jakoby ukrył się w asyryjskim klasztorze św. Krzyża (Dair as-Salib). Natychmiast cały oddział żołnierzy został wysłany na miejsce, klasztor został zniszczony, a niewinni ludzie zmasakrowani – zarówno mieszkańcy klasztoru, jak i osoby odwiedziające klasztor. (Gorgis, Deacon Asman Alkass, Jirah Fi Tarikh Al-syrian, tłum. Subhi Younan, 1980, s. 111).

1923: Mesopotamia

19 Asyryjczyków zginęło walcząc przeciwko szejkowi Barazanu (The British Betrayal of the Assyrians, s. 121).

1930

Asyryjski ksiądz z miejscowości Sarsang został zamordowany (The British Betrayal of the Assyrians, s. 169).

Sierpień 1923: Kirkuk

Muzułmanie turkmeńscy zaatakowali z nożami grupę kobiet asyryjskich, które robiły zakupy. W potyczce odniosło rany kilka kobiet i mężczyzn, a dwoje asyryjskich dzieci zginęło (The British Betrayal of the Assyrians, s. 166).

Sierpień 1933:

We wsi Kouba nieopodal Bab Czikczik zaatakowano czterech Asyryjczyków. Dwóch zginęło, a dwóch zostało ciężko rannych  (The British Betrayal of the Assyrians, s. 166).

4-5 sierpnia 1933 r.: PO POWSTANIU PAŃSTWA IRAK

W czasie potyczki z wojskami irackimi na granicy syryjsko-irackiej zginęło 8 żołnierzy asyryjskich (The Assyrian Tragedy, s. 49)

7 sierpnia 1933:

Wojsko irackie wróciło do Mosulu i natychmiast rozpoczęło masakry ludności chrześcijańskiej (Asyryjczyków). Jednocześnie kajmakam regionu Zakho, Ahmed al-Dibuni, zakatował na śmierć 46 Asyryjczyków (The Assyrian Tragedy, s. 52). Ten dzień 7 sierpnia Asyryjczycy obchodzą jako dzień pamięci wszystkich swoich rodaków zamordowanych na przestrzeni wieków.

11 – 16 sierpnia 1933 r.: Masakra Simele

O tych masakrach pisała również polska prasa.

Wszyscy asyryjscy mieszkańcy wsi Simele zostali wymordowani: mężczyźni, kobiety, dzieci. W jednym tylko budynku wymordowano 81 osób z miejscowości Baz – wszystkich, kto był wewnątrz. Księży torturowano, a po śmierci pastwiono się nad ich zwłokami. Dziewczyny i kobiety były gwałcone i musiały nago przechodzić przed dowódcami wojska arabskiego. Ludzi palono żywcem, a na podpałkę używano świętych ksiąg chrześcijańskich. Ciężkie maszyny bojowe jeździły po chrześcijańskich dzieciach. Niemowlęta były podrzucane w powietrze i lądowały na bagnetach. Kobietom w ciąży rozpruwano brzuchy. W mieście Dohuk zamordowano 600 Asyryjczyków (The Assyran Tragedy, s. 53-54).

Przerażeni ludzie chowali się w domach, ale żołnierze wojska irackiego z zimną krwią, powoli i metodycznie, dom za domem masakrowali wszystkich. Wybijali szyby i strzelali z broni maszynowej do środka domu, aż nikt nie pozostał przy życiu. Wtedy szli do następnego domu. Nie spieszyli się, bo mieli na wymordowanie chrześcijan w Simele cały dzień. Bezbronni Asyryjczycy nie mieli żadnych szans (The Tragedy of the Assyrians, s. 172)

Szacuje się, że w ciągu sierpnia 1933 wymordowano w nowopowstałym państwie Irak ok. 3 tys. Asyryjczyków (British Betrayal of the Assyrians). Poniższa lista zawiera tylko niektóre nazwiska ofiar, które udało się zweryfikować (żródło: aina.org).

Nazwiska pomordowanych Plemię Uwagi
Ksiądz Assani Lawan Zabity mieczem
Ksiądz  Szmiwal Nodis
Ksiądz  Giwargis Baz
Ksiądz  Masich Tiyari
Ksiądz  Szmoel Diz
Ksiądz  Sada Lawan Ścięty
Ksiądz  Dawid Tkhuma
Ksiądz Adam Tkhuma Spalony żywcem
Rais Goriyil Shimun Baz
Rais Mushi ilaron Baz
Rais Shima isa Baz
Rais Taitu David Baz
William Geriel Baz
Giwargis Gortu Baz
Goru Giwargis Baz
Badal Giwargis Baz
Haron pattu Baz
Zia Tuma Baz
Shmiwal Khoshab Baz
Dr. Hakim Barkhu Baz
Ishu Shaba Baz
Elias Marus Baz
Yonadam Balu Baz
Kaisar Nisan Baz
Musa Shiba Baz
Kanaisah Jannu Baz
Slaiman Khoshaba Baz
Silmu Somo Baz
Soru Khamur Baz
EIlu Sorishu Baz
Khamu Sibdin Baz
Mikitail Ellu Baz
Khoshaba Musha Baz
Isa Shima Baz
Aprim Isa Baz
Baruta Dinkha Baz
Pittu Shaba Baz
Dashtu Shaba Baz
Khamu Pittu Baz
Shiba Pittu Baz
lshu Isdu Baz
Dinikha Shiba Baz
Shibu Dinkha Baz
Nimrud Oraham Baz
Marshu Kosha Baz
Yosep Sodo Baz
Dinkha Abdul Baz
Yunis Giwargis Baz
Giwa Azzu Baz
Shabu Assu Baz
Shaba Dinkha Baz
Yukhanna Matti Baz
Matti Yukhanna Baz
Dikhu Yukhanna Baz
Shabu Malishu Baz
Odishu Shaba Baz
Yuwal Shimun Baz
Sulaqa Rahu Baz
Rashu Sulaqa Baz
Khamu Mina Baz
Odishu Mina Baz
Eddi Shirinsha Baz
Benyamin Eddi Baz
Mikhail Eddi Baz
Yalda Soru Baz
Dashtu Soru Baz
Qasha Zaia Baz
Shimun Qasha Zia Baz
Qasim Yacub Baz
Khubiar Matti Baz
Yosep Matti Baz
Saiman David Baz
Attu Shimun Baz
David Attu Baz
Yacub Attu Baz
Nisan Khoshaba Baz
Khoshaba Nisan Baz
Yatrun Warda Baz
Elias Gandar Baz
Esbu Asmoru Baz
Daniel Hanna Baz
Japu Dishu Baz
Sava Kharibu Baz
Jubbit Kharbu Baz
Sulaiman Pulus Baz
Elias Darmu Baz
Jangar Baram Baz
Rais Jindu Barwar Qudchanis
Rais Yacub Barwar Qudchanis
Rais Hawel Barwar Qudchanis
Rais Odishu Barwar Qudchanis
Rais Bakus Barwar Qudchanis
Sapar Barwar Qudchanis
Mando Barwar Qudchanis
Evan Barwar Qudchanis
Bilbas Barwar Qudchanis
Babila Barwar Qudchanis
Havil Barwar Qudchanis
Nisan Barwar Qudchanis
Khoshaba Barwar Qudchanis
Hablu Barwar Qudchanis
Badal Barwar Qudchanis
Giwargis Barwar Qudchanis
JalIu Barwar Qudchanis
Yosip Barwar Qudchanis
Jwamar Barwar Qudchanis
Kasha Barwar Qudchanis
Tolus Barwar Qudchanis
Yacub Barwar Qudchanis
Sawa Barwar Qudchanis
Hormiz Barwar Qudchanis
Badal Barwar Qudchanis
Tosi Barwar Qudchanis
Yosip Barwar Qudchanis
Is-Haq Barwar Qudchanis
Iskandar Barwar Qudchanis
Enwiya Barwar Qudchanis
Tatar Barwar Qudchanis
Khamo Barwar Qudchanis
Babi1a Barwar Qudchanis
Nisan Tkhuma
Barcham Tkhuma
Nisan Tkhuma
Barcham Tkhuma
Hormizd Tkhuma
Giwargis Tkhuma
Yukhanna Tkhuma
Hanna Tkhuma
Sliwa Tkhuma Kobieta
Sonki Tkhuma Kobieta
Khammi Tkhuma Kobieta
Qasi Tkhuma Kobieta
Mariam Tkhuma Kobieta
Esmar Tkhuma Kobieta
Sinjana Tkhuma Kobieta
Shmini Tkhuma Kobieta
Marta Tkhuma Kobieta

Wyżej wymienione osoby zostały zamordowane w mieście Dohuk, a ich ciał potem nie udało się zidentyfikować. Lista innych 2000 osób jest w przygotowaniu.

Brutalnie zamordowani po oficjalnych masakrach

Poniżej lista Asyryjczyków brutalnie zamordowanych już po zakończeniu oficjalnych masakr zorganizowanych przez państwo Irak z udziałem jego wojsk regularnych. Te osoby zostały wymienione w radiogramie patriarchy Mar Szymuna wysłanym 16 września 1933 r. z Nikozji do Genewy.

Imiona pomordowanych Region
Dinkha Samano Barwari Jairi
Khoshaha Adam Barwari Jairi
Yokhannan Yonan Barwari Jairi
Odishu Pithyti Barwari Jairi
Shimun Iyyar Barwari Jairi
Tamar Alaroguil Barwari Jairi
Shimun Maicko Barwari Jairi
Yaku Alakko Barwari Jairi
Benyamin Mamo Barwari Jairi
Jiwo Yaqu Barwari Jairi
Elia Adam Barwari Jairi
Shaba Shlaimun Barwari Jairi
Shaba Yokhannan Barwari Jairi
Yokhannan Giwargis Barwari Jairi
Shimun Odishu Barwari Jairi
Sliwu Majji Barwari Jairi
Dinkha Hormizd Barwari Jairi
Zia Qawila Barwari Jairi
Yokhanna Yonan Barwari Jairi
Giwargis Kinkha Barwari Jairi
Chikku Dadishu Barwari Jairi
Chaya Ruwal Barwari Jairi
Lawandu Yonathan Barwari Jairi
Qasha Mansur Barwari Jairi
Guzi, wife of Shmiwal Majji Aqra
Bibi, wife of Dinkha Hormizd Aqra
Wife of Qasha Toma Dohuk
Qasha Toma Dohuk

Lista wiosek asyryjskich zniszczonych w czasie „oficjalnych” masakr

Nazwy wsi Region
Simele Dohuk
Kolabni Dohuk
Mansiria Dohuk
Kharab Kulki Dohuk
Syyid Dhahir Dohuk
Qasr Yasdin Dohuk
Mayana Dohuk
Giril Dohuk
Ser Shari Dohuk
Jajamani Dohuk
Dhari Dohuk
Garmawi Dohuk
Hajisni Dohuk
Masiki Dohuk
Ruhaidi Dohuk
Khabartu Dohuk
Kala Badri Dohuk
Zorawa Dohuk
Dostikia Dohuk
Salayha Dohuk
Tel Hishf Dohuk
Caraiphan Dohuk
Iaskin Dohuk
Raiawa Dohuk
Badi Dohuk
Babalu Dohuk
Bagiri (a) Dohuk
Bagiri (b) Dohuk
Kola Hasan Dohuk
Majal Makhti Dohuk
Alqushta Dohuk
Gundikta Dohuk
Tutika Dohuk
Aloka (upper) Amadiyah
Baroski Amadiyah
Chami Ashrit Amadiyah
Musalakia Amadiyah
Sonora Amadiyah
Chamashaki Amadiyah
Atush Amadiyah
Chamasuki Amadiyah
Berbangi Amadiyah
Dahoki Amadiyah
Noudisnwa Amadiyah
Ain Baqra Shaikhan
Karanjawa Shaikhan
Porusawa Shaikhan
Jarahiya Shaikhan
Naristik Shaikhan
Ain Sifni Shaikhan
Basifni Shaikhan
Machna Shaikhan
Badriya Shaikhan
Dikan Shaikhan
Baqqaq Shaikhan
Qasroki Shaikhan
Totiyan Shaikhan
Ain Halwa Shaikhan
Karana Shaikhan

Większość wsi z powyższej listy zostało spalonych do cna, pozostałe splądrowano.

Książka The Assyrian Tragedy (s. 68) zawiera informację, że zagrabione mienie Asyryjczyków, w tym pieniądze, miało wartość 1.776.400 rupii. Zawłaszczyli je żołnierze i oficerowie wojska irackiego, w tym oficerowie najwyższej rangi – kajmakamowie.

Tysiące Asyryjczyków, którzy przeżyli masakry, zmarło później z głodu i zimna, pod okiem obserwatorów brytyjskich, mających wspomagać powstanie nowego państwa Irak na zarządzanym przez siebie terytorium Mezopotamii. Gdyby cierpiącym zwrócono zagrabione mienie, na pewno przeżyliby.

Czy nie tak samo dzieje się dziś w tym samym Iraku???

Polecamy poprzednie teksty z tej serii:

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 4: pierwsza wojna światowa)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 3: od Tamerlana do I wojny światowej)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 2: od najazdu Kurdów do Tamerlana)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 1: od powstania islamu do najazdu Kurdów)