Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 6: od II wojny światowej do końca XX w.)

Po zakończeniu II wojny światowej Europa doznała pokoju, choć w obozie komunistycznym miały miejsce prześladowania za wiarę. Jednak powojenne pokolenia Polaków nie znają takich masakr, pogromów i mordów, jakich doświadczyli w drugiej połowie XX w. Asyryjczycy z powodu swojej przynależności do Chrystusa. Kiedy w latach 90. Polacy cieszyli się z odzyskanej wolności i wykorzystywali nowe możliwości ekonomiczne, Asyryjczycy nadal padali ofiarami przemocy i nadużyć.

Lata 1945 i 1946: masakry w północnym Iranie

W regionie Iranu nazywanym Irańskim Azerbejdżanem miały miejsce zamieszki, w czasie których żołnierze irańscy z zimną krwią mordowali Asyryjczyków, którzy nie brali udziału w rozruchach. Nieżyjący już patriarcha Mar Eshai Shimun XXIII wysłał petycję do Sekretarza Generalnego ONZ, w której wymienia 24 zrabowane i spalone wioski asyryjskie. Patriarcha opisuje straszne tortury: obcięcie rąk, wydłubywanie oczu i spalanie ludzi żywcem. W miejscowości Chanan-Isza (po aramejsku ta nazwa oznacza Miłosiernego Jezusa) Asyryjczykowi o imieniu Abraham obcięto palce obu rąk i zmuszono, by je zjadł w obecności swoich rodziców. W miejscowości Salams ksiądz Giwargis został pocięty na kawałki w kościele pod wezwaniem Mart Marjam. W tym samym kościele gwałcono i torturowano chrześcijańskie dziewczynki i kobiety. (Petition in Behalf of the Assyrians in Iran, s.2)

1962: Barwar, Irak 
Kurdyjski przywódca Mustafa Barazani za pomocą swoich bojówkarzy zamordował 33 Asyryjczyków. oto ich imiona:

Esho Jajou Belathi Sliwo Aprim Choushino Belathi Jajou Mandou Youkhana Belathi Loqou Hanou Sliwo Odisho Belathi Bobou Shamizden Youkhana Belathi Kasha JaIlou Parto Belathi Shamasha Gewargis Markos Odisho Belathi Pityou lather of Zadouq Jajou Sliwo Bolathi Youkhana Toman Ishac Belathi Gewargis Londo Yonan Yousip Zaya Daoud Sawa Chokhaya KashaWarda Marcus Bet Hanou Chobou Bet Qashisha Warda Gisou Baba Dishbata Dinkha Qisrani Hasdo from Daraah Hasdou Hasdou’s brother from Sardashi Baba brother of Eshaya

Dwóch zamordowanych nie zidentyfikowano. Sprawcy nie zostali pociągnięci do odpowiedzialności (History of Mar Youalaha of Barwar, pp. 42-43).

26 kwietnia 1969 r.: Aqare Sorya, Irak 
Kurdowie zamordowali wybitną działaczkę asyryjską Margaret Giwargis. Nazywano ją „Asyryjską lwicą”.

1975-1981: wojna w Libanie  
W czasie wojny w Libanie sprowokowanej przez dżihadystów pod płaszczykiem walki z Izraelem został zniszczony jedyny chrześcijański kraj Bliskiego Wschodu. Postępująca islamizacja poważnie zagraża Libanowi. W czasie wojny 1975-1981 Asyryjczycy walczyli ramię w ramię z Maronitami broniąc ludności cywilnej przed fanatykami islamskimi. Wielu z nich zginęło. W swojej książce E. Barchu wymienia nazwiska 37 bohaterów (Esho Mandu Barkhu, Al-harb fi Lebannon, 1989, pp. 21).

1980-1988: wojna Iraku z Iranem  

Zanim wybuchła wojna, reżim Saddama Husajna wypędził z Iraku tysiące obywateli zarzucając im perskie pochodzenie. Wśród nich było wiele osób narodowości asyryjskiej, których przynależność etniczna została zapewne pomylona z przynależnością do Asyryjskiego Kościoła Wschodu, którego patriarchat mieścił się w Persji. W czasie krwawych działań wojennych zginęło ok. 10 tys. Asyryjczyków z Iraku, z czego wielu zamordowali iraccy Arabowie. Naoczni świadkowie potwierdzają liczne akty zdrady. Oprócz tego tysiące Asyryjczyków zostało uprowadzonych do Iranu w postaci jeńców wojennych plus kolejne tysiące asyryjskich niekombatantów znalazło się w obozach dla uchodźców. Nieznana pozostaje liczba ofiar wśród asyryjskiej ludności cywilnej w czasie tej wojny.

2 marca 1985 r.

Reżim Baas skazał na śmierć trzech Asyryjczyków za rozpowszechnianie literatury sprzeciwiającej się arabizacji Iraku. Oto ich imiona:  Yousip Zaibari, Youbert Shlemon oraz Youkhanna Jajjo. Nieco wcześniej reżim wymordował asyryjską rodzinę z miasta Ankawa: Polous Aziz Sheba (ojciec), Meska Wardina Sheba (matka), Hamama Polous (córka), Sabiha Polous (córka). Inny Asyryjczyk z Kirkuku, Hirmiz Nicola (ur. 1964), po powrocie z Grecji został zaaresztowany i brutalnie zamordowany. (Ashur International, July 1989, pp. 2).

24 września 1988 r.

W czasie operacji znanej jako Al-Anfal (arab. الأنفال oznacza łupy; taki tytuł ma VIII sura Koranu) zostało odseparowanych i wywiezionych w nieznanym kierunku wiele osób narodowości asyryjskiej i jezydzkiej. Jeden z księży sporządził listę 250 Asyryjczyków, który nigdy już nie wrócili do swoich domów. (Iraq’s Crime of Genocide, 1995, Human rights watch, pp. 209)

13 stycznia 1993 r.

Pięciu Asyryjczyków zamordowano w miejscowości Mzezakh w Południowo-Wschodniej Turcji. Sprawcami są kurdyjscy separatyści (Furkono Magazine, Vol. 1, Issue 3, October 1997, pp. 43)

1 czerwca 1993 r.

Zamordowany został Francis Shabo. Był członkiem Parlamentu Północnego Iraku i Asyryjskiego Ruchu Demokratycznego. Jego działalność była nakierowana na podtrzymanie jedności Asyryjczyków należących do różnych Kościołów, a także na odzyskanie przez Asyryjczyków nielegalnie zajętych nieruchomości.

8 czerwca 1993 r.
Kurdowie zamordowali Asyryjczyka Ninosa Samira z miasta Zakho w Iraku.

17 grudnia 1994 r. 
Kurdowie zamordowali Asyryjczyka o imieniu Zaya Yonadam w mieście Arbel (Erbil) w Iraku.

6 marca 1995 r.
Kurdowie zaatakowali Asyryjczyka Edwarda Khoszabę, który pasł swoje owce. W potyczce zginęło dwóch Kurdów. Władze wydały Asyryjczyka Kurdom, którzy zakatowali go rozcinając na setki kawałków. Nikt nie został pociągnięty do odpowiedzialności.

13 stycznia 1996 r.
Wassan Mishael, 16-letnia dziewczyna z miejscowości Simel, została porwana przez uzbrojonych Kurdów. Zmuszono ja do przyjęcia islamu i wyjścia za mąż za jednego z porywaczy. Pomimo że sprawcy zostali zidentyfikowani a zdarzenie zgłoszone władzom, żadne konsekwencje nie zostały wyciągnięte.

20 stycznia 1996 r.
Janet Oshanna, 13-letnia dziewczynka z miejscowości Mal-Urab blisko miasta Zakho, została porwana przez uzbrojonego muzułmanina o imieniu Khorsheed Uthman Galash. Pomimo identyfikacji sprawcy i zgłoszenia władzom, żadne postępowanie nie zostało wszczęte, a dziewczynka nie wróciła do domu.

12 maja 1996 r.
W mieście Ankawa tłum Kurdów powiązanych z Koalicją Kurdyjskich Studentów zaatakował Asyryjczyków zgromadzonych na spotkaniu Studentów Asyryjskich. Został zamordowany Peris Merza, dyrektor biura Asyryjskiego Ruchu Demokratycznego w Erbilu, i Samir Moshi, ochroniarz rozgłośni Ashur Television.

26 sierpnia 1996 r.
Asyryjski ksiądz Benyamin Hurmiz (39 lat) i jego wujek Sardżis, diakon, zostali zamordowanie we własnym ogrodzie we wsi Diana.

27 kwietnia 1997 r.
Asyryjczyk Sabri Odo Sowrish (58 lat) z miasta Shaqlawa został zastrzelony w swoim sklepie w dzielnicy Sedara miasta Arbil. Trochę później został zaatakowany inny sklepikarz asyryjski w Ankawie, ale zamach się nie udał. Sprawcy uciekli.

25 września 1997 r.
Asyryjczyk Iskandar Araz wraz z żoną został zamordowany we własnym domu w miejscowości Mzezakh w południowej Turcji. Mordercy są kurdyjskimi separatystami, których celem podobno jest wyzwolenie od panowania Turków, ale zabijają Asyryjczyków niezwiązanych z Turkami (Syrian Orthodox Resources, 1997)

13 grudnia 1997 r.

Grupa uzbrojonych Kurdów należących do Kurdyjskiej Partii Robotniczej (PKK) zaatakowała sześciu Asyryjczyków w dzielnicy  Mangeesh-Duhok, Północny Irak. Dwaj zostali zabici na miejscu, pozostali zostali ranni. Kurdowie jednak dobili wszystkich rannych. Przeżyła tylko Wardia Yousif, żona jednego z zabitych. Oto imiona pomordowanych:

  • Slewo Jumaa
  • Samir Esho
  • Majid Shimon
  • Arkhan Hermiz
  • Salam Yousif
  • Naji Mikho

Salam Yousif należał do Asyryjskiego Ruchu Demokratycznego (ADM Bulletin,  December 14, 1997).

9 grudnia 1998 r.

Asyryjka Nasreen Hana Shaba (ur. 1963) i jej córka Larsa (ur. 1995) zginęły w mieście Arbil w wyniku wybuchu bomby. Kurdyjskie władze nie podjęły żadnego dochodzenia, dlatego generalnie uważa się, że jedno z kurdyjskich ugrupowań politycznych podłożyło bombę. (AINA and Bahra [magazine of the Assyrian Democratic Movement] reports).

7 stycznia 1999 r.

Seria ataków przeciw Asyryjczykom, przede wszystkim bombowych. Jedna z bomb wybuchła na progu domu księdza Zomaja Józefa. Na szczęście, nikomu nic się nie stało, ale dom znacząco ucierpiał. Asyryjczyk Rimon Emmanuel został postrzelony w plecy i w głowę, ale przeżył. Został jednak zmuszony przez wpływowych Kurdów do wycofania oskarżeń, więc sprawcy nie ponieśli żadnej odpowiedzialności.

19 czerwca 1999 r.

Asyryjka Helena Aloun Sawa została brutalnie zamordowana przez „nieznanych sprawców”. Jej ciało częściowo zagrzebane zauważył pasterzniedaleko tamy w Dohuku.

Polecamy poprzednie teksty z tej serii:

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 5: okres międzywojenny)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 4: pierwsza wojna światowa)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 3: od Tamerlana do I wojny światowej)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 2: od najazdu Kurdów do Tamerlana)

Pamięci męczenników narodu Asyryjczyków (cz. 1: od powstania islamu do najazdu Kurdów)